Afgelopen donderdag spraken we af met Nick en twee mensen van zijn team van Harapan Baru, om een aantal getroffen (berg)dorpen in noord-Lombok te bezoeken die noodhulp ontvangen van de stichting. Omdat we die ochtend zelf uit het zuiden van Lombok moeten komen vetrekken we op tijd. Gedurende de reis richting het noorden valt er niet direct op te merken dat Lombok is getroffen door een reeks (zware) aardbevingen. Soms een kapot dak, een moskee waar een minaret ontbreekt of een flinke scheur in de weg, maar geen weggevaagde dorpen zoals we dit op het journaal hadden gezien.
Hoeveel anders was dit wanneer we ons niet veel later een aantal kilometers noordelijker bevonden. We stapten even uit om rond te kijken en te pauzeren. Al rijst etende uit een paar bananenbladeren sprak een man ons aan. Hij vroeg of we een kijkje in zijn dorp kwamen nemen. Nouja, dorp... Van het dorp was weinig meer over. Enkel deurposten en palen stonden nog overeind. We begonnen ons af te vragen: als dit dorp - wat nog betrekkelijk laag ligt - er al zo aan toe is, wat zou dat betekenen wanneer we later met Nick en zijn team nog noordelijker en hoger de bergen in gaan? We klauterden over de puinzooi heen om het ingestorte huis van de man - die overigens het dorpshoofd bleek te zijn - te bekijken waar hij met zijn gezin in woonde. Kijkende naar de grote ravage voor ons, die tot drie weken geleden nog zijn huis vormden, bleef hij in gebrekkig Engels maar herhalen: “family all healthy, no die”. De kinderen in het dorp hadden ondertussen lol op de wipwap die ze hadden gemaakt van een paar opgestapelde bakstenen en een lange houten lat...
Na deze ontmoeting hebben we Nick en zijn team opgezocht. Met hen zijn we naar diverse bergdorpen gereden om waterfilter punten te installeren. Wat we onderweg en in de dorpen aantroffen was heftig en indrukwekkend. Bij het zien van de hopen baksteen, planken en dakpannen is het moeilijk voor te stellen dat hier tot voorkort hele dorpen stonden. De dorpsbewoners hebben zich na de beving verzameld in de tenten die achter de dorpjes opgezet zijn. De basisvoorzieningen in deze kampen zijn zeer beperkt. Zo is er bijvoorbeeld gebrek aan schoon drinkwater, waardoor mensen gevoelig zijn voor allerlei ziektes en infecties. Het waterfilter punt zou dit probleem deels op kunnen lossen. Dit simpele systeem bestaat uit twee grote emmers die bovenop elkaar staan. In de bovenste emmer wordt het onzuivere (e.g. regenwater) gegoten. In de onderste emmer komt het water er vervolgens gefilterd uit. De dorpsbewoners zijn onder de indruk wanneer ze zien hoe het troebele water langzaam gefilterd wordt en er helder (en drinkbaar) water in de onderste bak terecht komt.
Ook in deze dorpen viel ons de positiviteit van de bevolking op. Ze proberen er het beste van te maken en zijn ontzettend dankbaar en hartelijk. We werden dan ook gastvrij ontvangen met een drankje van palmsuiker en lokale lekkernijen. En de kinderen kun je al wat afleiding bezorgen met het uitdelen van wat meegebrachte balonnen en snoepjes.
Vervolgens zijn we verder de bergen in gereden om een paar andere dorpen te bezoeken waar Harapan Baru onlangs sanitaire voorzieningen in vorm van noodtoiletten heeft geïnstalleerd. Nick legt ons ondertussen uit dat de ramp zeker nog niet voorbij is. Met het regenseizoen in aantocht, staat de mensen in Lombok nog heel wat te wachten. Het vele water wat vallen gaat zal mogelijk nog veel meer huizen - die rusten op gescheurde grond - vernielen. Daarnaast zijn de mensen niet alleen hun huis kwijt, maar vaak ook hun baan waardoor inkomens wegvallen.
Ondanks de schrijnende situatie en de grote waslijst aan problemen is het mooi om te zien hoe Harapan Baru tóch een verschil weet te maken met haar werk. De noodhulp die de stichting levert is bovendien cruciaal aangezien de dorpen waar Harapan Baru werkt amper noodhulp ontvangen van de overheid. Die focust zich namelijk hoofdzakelijk op de dorpen die langs de kant van de hoofdweg van Lombok staan. Ook de houding van Nick en de rest van het team is bewonderenswaardig. Het is duidelijk dat zij de aardbevingen niet laten winnen!
Hoewel het goed voelt een (héél) klein steentje bij te dragen aan het werk van Harapan Baru voelt het ook gek wanneer we weer wegrijden. Wanneer je ergens op bezoekt bent, kun je besluiten te vertrekken. De mensen in noord-Lombok hebben die keuze niet. Zij blijven achter in de ravage die ooit hun huis was, hun winkel, hun school. Lombok zal nog lang worstelen met de gevolgen van de bevingen. Ook de heropbouw van het eiland zal een traag proces zijn. Gelukkig hebben de Indonesiers hun positieve instelling en zijn er initiatieven als Harapan Baru die ze een klein steuntje in de rug geven!