26-22-2018

Maandag alweer vier weken geleden dat ik weer in Cerro Plata ben aangekomen. Als altijd een vermoeiende reis maar toch de kleine 24 uur goed doorgekomen. Een paar dagen wennen aan de tropische omstandigheden en dan is het alsof je nooit weggeweest bent. Iedereen weet dat ik kom, en in het dorp wordt regelmatig 'Hola Leonardo' geroepen. Voor iedereen die op de hoogte wil blijven van ons werk in Corral de Piedra verwijs ik naar de site van blik op noordwijkerhout, ook voor foto's en doneren kan ook nog altijd op

https://www.doneeractie.nl/challenge-of-panama-steun-deze-kinderen/-473
Of via Facebook
https://www.facebook.com/ChallengeOfPanama

En dan het 'gewone' leven, maar er is hier eigenlijk niets gewoon. Redelijk gewoon is wel dat ik inmiddels begonnen ben met de bouw van een broedmachine. De eendagskuikens die we naar Corral de Piedra brengen zijn vleeskippen, voor de slacht. Nu is het de bedoeling om met de broedmachine ook legkippen te fokken. Met het schaarse gereedschap en materiaal hebben we geadviseerd vanuit Nederland een oude koelkast opgeduikeld, die ik aan her herinrichten ben. Dan heb ik in mijn takenpakket de koffie oogst gekregen. Een paar jaar geleden zijn hier een paar honderd koffiestruiken geplant, waarvan de eerste nu bonen dragen. Twee keer per week ga ik alle struiken af, om de rijpe, rode bonen te plukken die ik vervolgens in een emmer drie dagen onder water laat fermeteren. Dan wordt de buitenkant zacht die je er vervolgens gemakkelijk vanaf wrijft. Dan hou je t koffieboontje over, die vervolgens gedroogd en geroosterd moet worden.
Als ik zie hoeveel werk er voor een kopje koffie verzet moet worden, dan is t een wonder dat de koffie bij ons niet veel duurder is.
Hasta mad tarde!!

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

14-4-2018

Het proces loopt goed door. Een van de zoon, Theodore, was allang geleden begonnen met de bouw van een huisje en dat is nu ook bijna af. Steeds meer families zitten in de opfok van vleeskuikens om zo zelfvoorzienend te worden. Dat gaat ook goed. De markt is groot genoeg. Een vrouw kwam vragen voor een medicijn voor haar varken. Zij is een zus van Paulino ( de linkse op foto van twee vrouwen en drie kinderen ) en met de familie zijn zij inmiddels ook in het project opgenomen.

23-3-2018

Het is pas ruim vier maanden geleden dat we bij een rit door de omgeving van Cerro Plata, op de twaalf indiaanse families stuiten, die in werkelijk erbarmelijke omstanigheden leefden. En nu is het onmogelijke toch gebeurd. Regelmatig heb ik geprobeerd om te vertellen wat we hier hebben kunnen doen, maar ik besef me dat ik daarmee aan alle kanten tekort schiet. Met een ontwikkelingsland in de tropen is niets te vergelijken met een land in Europa. En toch probeer ik het nog een laatste keer.

Het huis en de nieuwe keuken zijn klaar om naar goed Panamees gebruik officieel geopend te worden. Gepakt en gezakt vertrekken we met maar liefst drie pick-ups. Volgeladen met ingrediënten voor het eten en drinken en een grote tafel met wat stoelen, waarvan padre Roberto vindt dat we die zelf best kunnen missen. Ook één van de twee schilderijen met Jezus aan het kruis moet mee. Ook dit kan kennelijk samen gedeeld!!

De laatste twee kilometers zijn slecht begaanbaar en deze 'laatste' keer besluit ik om ze te gaan lopen. Het is hier zo warm dat al gauw het zweet overal naar beneden gutst! Ik loop langs hutjes van mensen waar we inmiddels ook langzaam al wat helpen. Ik zie dat iedereen is uitgenodigd en zich zo netjes mogelijk aangekleed hebben om ook naar de opening te gaan (natuurlijk ook omdat ze weten dat er wat te eten zal zijn). Er zijn ook veel kinderen, zeker 25. Onze kokkin, Isabeb lita, maakt een kippensoep met daarbij natuurlijk rijst. Roberto zorgt dat de vrouwen gelijk goed opgelet wordt bij de bereiding ervan. Voor de cerenonie natuurlijk een gebed , vervolgens wordt een lint doorgeknipt en dan krijgt oma Beatriz een s leutel. Maar ze heeft geen idee hoe die te gebruiken , dat moet een paar keer worden voorgedaan. Wat een voorrecht om al die gelukkige en veel gezondere gezichtjes te zien. Het onmogelijke is gebeurd!!

3-2-'18
Het huisje, eigenlijk twee kleine hutjes, zijn afgebroken en de grond is geëgaliseerd. De fundering is gemaakt en begonnen wordt met metselen.
De nieuwe groep is aanzienlijk groter en kunnen meer doen! !! Bij de buren wordt door hen ook een nieuwe keuken gebouwd. Wat een mooi succes.

21-1-'18

Overal komen groepjes mensen vandaan die een steentje bij willen dragen. Iedereen heeft wel een bouwvakker of een lasser in de familie. Vandaag met 12 mensen incl kinderen wezen kijken. Besloten is dat ze helpen met de afwerking van de keuken en bij de buren ( bij Paulino ) een kippenhok bouwen. Beetje lastig is t wel, maar het past wel in de filosofie van Roberto. Hoe meer mensen zich betrokken voelen, hoe beter. Solidariteit! !

Update 16-1-'18

Een paar dagen vertraging omdat alles net even anders loopt dan gedacht. Misschien zelfs beter, want dan komt er een beetje rust. De omstandigheden van onze werkers bleek niet goed. De indiaanse mensen kunnen maar zozo koken. Rijst kunnen ze in Panama op honderd manieren klaarmaken, maar als je bijna geen ingrediënten hebt, blijft over om het in water te koken!! Ik heb me laten verleiden om soep van konijn te eten, maar dat was geen succes. Afijn er is een provisorische keuken gebouwd plus douche en wc, speciaal voor onze mensen. En er gaat nu ook iemand mee die kan koken. De samenwerking met Teodoro, een van volwassen mannen lijkt steeds beter te gaan. Hij lijkt steeds meer geïnteresseerd hopelijk omdat hij ziet dat het werkelijk vooruit gaat. De keuken is bijna af en dan volgende week waarschijnlijk het huis!! Onze agrarische man is al een paar keer geweest, hoe en waar wat geplant kan worden. Groenten, fruit en wat dieren.
De problemen die er met de buren waren zijn in ieder geval wat minder want ze lenen elkaar kippenvoer. Stapje voor stapje. Een huis bouwen is waarschijnlijk het minst moeilijk.

Update Oudjaar 31-12 

Met zes man/vrouw naar Corral del piedras om de mensen daar te verassen met lekker eten, drinken en natuurlijk Roberto met zíjn gitaar. Voor 40 man eten, wat heeft hij nu toch weer in zijn hoofd!!! Raar genoeg in de droge tijd, regent het. Als we de laatste twee kilometer over het bergpad rijden, stopt Roberto en neemt daar al de eerste buurkinderen mee. Hij neemt alle buren mee behalve degenen die al aan t feesten geweest zijn. Alcohol is ook hier een groot probleem. Uiteindelijk zijn we met 35 en zitten gelukkig droog in de nieuwe keuken waar gisteren de golfplaten opgeschroefd zijn.
Er wordt lekker gegeten en ik loop met de jongens te sodemieteren. Zo leuk. Er wordt wat gebeden en muziek gemaakt. Ook een heuse piñata!
De kleintjes gaan nu wel, de opa en oma ook, maar de ouders en dan vooral de vrouwen zijn zo verlegen. Er is nauwelijks een woord uit te krijgen.

Al met al gaat t project heel voorspoedig, hoewel er ook zat mis gaat. De communicatie is lastig. (om te bellen moet je de berg op) Planning is niet hun sterkste punt maar improvisatie gaat best. Maar nogmaals nog geen twee maanden geleden begonnen en nu staat het geraamte van de nieuwe keuken, groeien de tilapia's, en zijn de eerste kippen geslacht. Medisch gezien gaat het de goede kant op, maar we zijn er nog lang niet.
Ik ben verrot gestoken door allerlei insecten, en ben blij dat we naar huis gaan waar het gelukkig wat beter is!

FELIZ ANO NUEVO.

Update: 21-12. 

Vanaf 10 december zijn er praktisch dagelijks mensen van ons in Corral de Piedras. Jezus (een gewone naam hier) kan studeren doordat de stichting van Roberto hem sponsort, zorgt voor het transport van cement, zand, stenen enz over de laatste moeilijk begaanbare kilometers. Het is een enorme klus! Met onze 4-wiel aangedreven jeep, alles met de hand en de schop. Kapotte handen, maar moet gezegd : Petje af, want van 6.00 tot 21.00 wordt er gewerkt. Zelfs buurjongens helpen soms even mee.

Cesar, de metselaar, begint met de fundering en metselt de eerste twee lagen. Kleine kinderen brengen de stenen op zijn plek. En vergeet niet dat je hier geen betonmortelwagen kan bestellen!! Beide mannen blijven een paar nachten slapen onder uiterst simpele omstandigheden.
Het is een klus om iedereen te voeden.

Door een misverstand wordt er een fout gemaakt. Als er zo doorgebouwd wordt, komt de vloer 20 cm te hoog en wordt het geheel dus hoger! Dan kan niet ook al vanwege de meerkosten en dus moet er worden geïmproviseerd. Bijkomend voordeel is dat het weekend langer wordt want de bouw ligt hierdoor tot na Kerstmis even stil. Wel worden er nog een heel stel koffieplanten in de schaduw bij de visvijver in het bos in de grond gezet.

Namens de mensen hier, alle werkers al dan niet betaald, padre Roberto en mij

Allemaal heel erg bedankt en
FELIZ NAVIDAD.

Bezoek 10.
Cesar, een metselaar uit Cerro Plata gaat met alleen Roberto, mee om op de plaats van de inmiddels afgebroken oude keuken, de nieuwe keuken uit te zetten.

Bezoek 9.
Met de architect, trouwens ook een vrijwilliger, en gewapend met wat bouwtekeningen om te kijken wat de mensen ervan vinden.
Een man is bouwvakker en heeft zo nu en dan werk in de hoofdstad(500 km). Roberto (en ik) besluit om hem in te huren om mee te laten helpen hun eigen huis te bouwen. Daar zitten de kosten hier niet. Voor 20 euro per dag heb je een redelijke vakman. Zo wordt de betrokkenheid verder vergroot, hopen we.

Bezoek 8.
Met onze truck worden nieuwe dikkere buizen vanaf Santiago (ongeveer 90 km) aangevoerd. Het water in Corral del Piedra is gelukkig genoeg voorradig en schoon. Het water komt rechtstreeks uit de bergen waar ze door middel van een dam een kunstmatig klein meertje creëren. Door de dam worden de buizen gestoken en klaar, de zwaartekracht doet de rest. Honderden meters verder wordt het opgevangen in een voorraadtank en vanuit deze tank worden verschillende families bevoorraad. Er was geen voorraadtank en de de buizen zijn overal lek. Elke rit wordt benut dus voedsel en eventueel wat medicijnen kunnen mee. Ook een paar zakken cement om een vloertje voor de tank te storten. Mooi om te zien hoe de achterdochtige indianen langzaam vertrouwen in ons beginnen te krijgen. 

Zevende bezoek. 
Er komen 17 jongeren (14-15 jaar) met hun lerares voor twee dagen naar het huis van Roberto, dit in het kader van een: "Normen en waarden" discussie.
Besloten is om dit in ons project te betrekken . Ze hebben allemaal van alles meegenomen, voedsel, kleding maar ook snoep. Naast veel muziek krijgen ze s'avonds uitleg over het bezoek van de volgende dag. 
Als we de volgende ochtend arriveren, staat Moizes( de tweede van rechts in de rij op de foto) en zijn kleine broertje te wachten. Verlegen en een misschien beetje bang van zoveel vreemden pakken ze mijn hand en proberen ze zich achter mijn benen te verschuilen. Beduusd van zoveel vertrouwen krijg ik een traan in mijn ogen. De groep gaat zijn gangetje en wij gaan de meegenomen tilapia loslaten in de vijver. Over vier maanden is verse vis een perfecte aanvulling op hun dieet. De mannen hebben het pad naar het watertje netjes opgeruimd en gemaaid. Ook het pad naar het huis is trouwens onverwacht beter begaanbaar gemaakt. Mooi, zo moet het ook gaan.
De jongelui delen de spulletjes uit, wij maken nog een deurtje in het nieuwe kippenhok en dan gaan we alweer terug want de eerste regen dreigt het pad onbegaanbaar te gaan maken. Thuis volgt nog napraten over afgelopen uren. Ook dit past prima in de aanpak en de ideeën van padre Roberto.

Zesde bezoek. 
Abilio, Andre, Isabelita en ik gaan weer naar corral. Nu met voedsel, kookgerei op gas en materiaal voor een kippenhok plus 50 eendagskuikens. (Ook een donatie) Ook alvast wat zaad voor de groentetuin. 
Omdat Roberto ziek is gaat Isabelita (onze hulp/kokkin ) mee om te laten zien hoe je op gas kookt. De armen helpen de superarmen!!

Vijfde bezoek. 
Op zondagmiddag met de architect naar Corral voor onderzoek ter plaatse.

Vierde bezoek. 
Samen met Abilio naar Corral. Ondanks de regen van gisteren is het pad redelijk berijdbaar. Abilio inspecteert de watervoorziening en ik maak de eerste rondgang langs alle 12 families. Gelukkig is de situatie niet overal zo beroerd als bij de eerste twee. Het is een wandeling van 1,5 uur!! Een jongen, Armando, uit t eerste huisje wijst me de weg en samen maken we een lijstje van de kinderen tussen 8 en 12 jaar, die uitgenodigd worden door voor een kerstfeest in het huis van Roberto maar georganiseerd door een liefdadigheidsinstelling uit Panama -stad

Derde bezoek 15 november 
Abilio, en ook 73-jarige missiezuster/ verpleegkundige Flor, een Duitse vrijwilligster Maya, Roberto en ik gaan in zeer slecht weer op pad. De weg is maar nauwelijks begaanbaar. Gelukkig rijdt de 'baas' Roberto zelf. Maar achteraf zegt ook hij dat het op het randje was. De kinderen en opa worden onderzocht. Alle kinderen hebben in min of meerdere mate parasieten en opa een longprobleem, zodanig dat hij naar het ziekenhuis moet. Om de situatie wat rustig te kunnen bekijken, besluit Roberto om een soep te maken (zie filmpje).

Financieel: Vervoer $20 - Medicijnen $32 - Voedsel $122

Tweede bezoek 5 november 
Tijdens een lang weekend gaan we op de verjaardag van Roberto s'morgens om 5 uur richting Corral. Met medicijnen en voedsel. We treffen nu ook twee vaders, misschien nog wat dronken en ook wat vijandig als Roberto een aantal essentiële vragen stelt over hun financiële bijdrage aan hun gezinnen.

Financieel: Vervoer $20 - Medicijnen $5 - Voedsel $80

-------------------------------------------------------------------------------------------

Zoals velen van jullie misschien weten reist onze vader/zwager Leonard van Leeuwen, nu voor de 3e keer af naar Panama. Dit is ontstaan doordat hij pater Roberto van de stichting Solidaridad y Desarrello de Panama heeft ontmoet. De vertaling van de naam zegt al waar de stichting voor staat: Ondersteuning voor de armste mensen van Panama.

Normaliter ondersteunt Leonard daar in het dagelijks leven, zoals koken, mensen vervoeren naar A en B en allerlei klusjes. Nu zijn zij tijdens een trip door Panama gestuit op een bergdorpje, waarin 12 families leven in extreme armoede. Het meest trieste is hoe slecht het gaat met de kinderen. Velen van hen zijn ondervoed en/of ziek door parasieten. Daarnaast hebben zij geen fatsoenlijk dak boven hun hoofd, zijn er bijna geen fatsoenlijke toiletten, is er geen onderwijs en is het merendeel van de kleding kapot en vies. Kortom, volledig geïsoleerd van alle kansen en mogelijkheden die onze moderne maatschappij hen zou moeten aanbieden. De ouders zijn vaak dagen onderweg om voor voeding te zorgen, waarbij zij de kinderen moeten achterlaten bij een (hulpbehoevende) opa of oma. 

De stichting Solidaridad y Desarello de Panama zet nu een integraal project op om deze families van de Corral de Piedra te helpen een fatsoenlijke levenstandaard te bereiken en om er uiteindelijk voor te zorgen dat zij zelfvoorzienend worden. Dit gehele plan zal 5 jaar in beslag nemen, te beginnen met noodzakelijke hulp op dit moment: voedsel en melk, geneeskundige zorg, medicijnen, de basis voor een hygiënische omgeving en het opvangen van de verwaarloosde kinderen.

Een overzicht wat wij de komende periode willen bereiken en waar jullie donatie een bijdrage aan kan leveren:

1. Voedsel, melk, geneeskundige zorg en medicijnen.

Schatting van de kosten per familie voor de eerste 4 maanden: € 4.000,-;

2. De inzet van een social team om de situatie van de 12 families op ieder aspect te onderzoeken en in kaart te brengen. Dit gebeurt met medewerking van Maatschappelijk Werk Panama en vrijwilligers van de Sociale Faculteit van de Universiteit van Panama. Schatting van de kosten: € 500,-;

3. Opleiding over hygiëne en basisbehoeften en hoe zichzelf te kunnen voorzien voor alle families (zowel voor de volwassenen als de kinderen). Ook zullen ze een aantal analfabete volwassenen leren lezen en schrijven.

Schatting van de kosten: € 5.000,-;

4. Agrarische opleiding van 6 weken aan de Agriculture School Farm, P. Pedro in Cerro Plata voor één persoon per familie, plus een agrarische training aan alle familieleden bij hun eigen grond in Corral de Piedra. Met alle materialen zoals zaadjes, kunstmest, schoon water, etc. Schatting van de kosten: € 12.000,-

5. Opbouw van huizen, inclusief toiletten voor 1 maart 2018. Hiervoor is al een sponsor gevonden.

Extra info:

· Het opleidingstraject zal 5 jaar duren, verzorgd in de weekenden en de vakanties door een groep vrijwilligers.

· De eerste familie wordt nu al geholpen met de meest primaire levensbehoeften. Zodra er meer geld beschikbaar komt, breiden we het project uit naar de overige 11 families (+/- 80 personen).

· We zijn ook in gesprek met- en zoeken steun bij de lokale overheden in Panama over deze schrijnende situatie.

· Het succes van dit project hangt af van het aantal beschikbare vrijwilligers en de financiële middelen die we kunnen inzetten.

Bij voorbaat dank voor jullie (financiële) steun! 

Voor vragen/op- of aanmerkingen kunnen jullie mailen naar: l.van.leeuwen57@gmail.com 

------------------------------------------------------------------------------